اسم و لقب
اسم او زاذان و کنیه‌اش بر اساس بیشتر منابع، ابوعمرو است. در برخی دیگر از منابع هم با کنیه ابوعُمر از او یاد شده است بعضی نیز کنیه وی را ابوعمره دانسته‌اند.و اورا یکی از یاران حضرت علی میدانند
ابوعمرو، القاب متعددی داشته که برخی از آنها به حرفه و شغل و برخی به نژاد وی اشاره دارند. لقب بزاز یا بزار به شغل وی که پارچه‌فروشی بوده و لقب فارسی به نژاد وی و لقب کوفی به اقامت وی در کوفه مربوط است.
تولد
تاریخ دقیق تولد ابوعمرو مشخص نیست، ولی برخی تولد وی را در زمان حیات رسول خدا (ص) دانسته‌اند. بنابر بعضی گزارش‌ها، وی دوران جوانی را در کوفه گذرانده و مدتی نیز در مدینه به همراه سلمان زندگی می‌کرده است.
گزارش‌های تاریخی از نوازنده و خواننده بودن زاذان قبل از قاری بودن وی خبر می‌دهند. در گزارش‌ها آمده که زاذان به دست حضرت علی کرد.
روزی زاذان در حال خوانندگی بود حضرت علی (ع) از کنار وی گذشت و فرمود:
زاذان چرا با این صدای خوب قران نمی‌خوانی، زاذان عجز خود را در قرائت قرآن بیان نمود، حضرت کلمه‌ای در گوش وی گفت و زاذان همان لحظه متوجه شد که تمام قرآن را حفظ شده است.
چنین کرامتی از حضرت علی (ع) در مورد فرد دیگری به نام نیز گزارش شده است.
البته در منابع اهل سنت از توبه زاذان به دست عبدالله بن منصور سخن رفته است. ولی با توجه به نزدیکی وی با حضرت علی (ع) و سلمان چنین چیزی بعید به نظر می‌رسد.
- امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۴۹؛ امین، أعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۹۰؛ زبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۱۸، ص۲۵۹؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۲۵۲.
- سمعانی، الأنساب، ۱۹۶۲م، ج۶، ص۲۲۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبرى، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۲۱۶؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۹۰.
- طوسی، رجال، ۱۳۸۱ق، ص۴۲ ؛ غروی حائری، جامع الرواه، ج۱، ص۳۲۴؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۹۰.
- عزیزی، الرواه المشترکون، ج۱، ص ۳۲۴
- طب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۱، ص: ۱۹۵؛ مجلسی، بحار الأنوار، ج۴۱، ص: ۱۹۵؛ حر عاملی، إثبات الهداه، ج۳، ص: ۵۴۵
- حر عاملی، إثبات الهداه، ج۳، ص: ۵۴۵
- هبی، تاریخ الإسلام، ج۶، ص: ۶۵؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۳ص۲۶۰
امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۴۹